ఎడమనుంచి: జస్టిస్ లీలా సేఠ్, జస్టిస్ జె.ఎస్.వర్మ, మాజీ సొలిసిటర్ జనరల్ గోపాల సుబ్రమణియం

80,000కు పైగా సలహాలు, సూచనలు అందుకున్న జస్టిస్ వర్మ కమిటీ 29 రోజుల్లోనే వాటన్నిటినీ క్షుణ్ణంగా పరిశీలించి ప్రభుత్వానికి నివేదిక సమర్పించింది. మహిళలపై జరుగుతున్న లైంగిక నేరాలను నివారించడానికి వీలుగా చట్టాల మెరుగుదలకు తగిన సిఫారసులు చేయడానికి 30 రోజుల గడువు కోరిన జస్టిస్ వర్మ కమిటీ ఒక రోజు ముందుగానే నివేదిక తయారు చేసి ప్రభుత్వానికి ఇచ్చింది. కాశ్మీరు, ఈశాన్య రాష్ట్రాలు లాంటి సంఘర్షణాత్మక ప్రాంతాల్లో ప్రభుత్వాలు అమలు చేస్తున్న నల్ల చట్టాలు అడ్డు పెట్టుకుని అక్కడి మహిళలపై భద్రతా బలగాలు సాగిస్తున్న అమానుష అత్యాచారాలపై కమిటీ దృష్టి సారించి తగిన సిఫారసులు చేయడం చెప్పుకోదగ్గ విషయం. కాగా, ఢిల్లీ సామూహిక అత్యాచారంకు వ్యతిరేకంగా యువత పెద్ద ఎత్తున వీధుల్లోకి వచ్చి వృద్ధ తరానికి కూడా పాఠాలు నేర్పారని మాజీ చీఫ్ జస్టిస్ ఆఫ్ ఇండియా ఢిల్లీ యువతను ప్రశంసల్లో ముంచెత్తడం విశేషం. అత్యంత ముఖ్యమైన ప్రగతిశీల అంశం ఏమిటంటే సో కాల్డ్ పెద్దలు చెబుతున్నట్లుగా అత్యాచారాలకు మహిళలను కమిటీ ఈషణ్మాత్రం కూడా బాధ్యులను చేయకపోవడం.

ఢిల్లీ సామూహిక అత్యాచారంపై వెల్లువెత్తిన నిరసన నేపధ్యంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం మహిళలపై నేరాలను అరికట్టడానికి ఉద్దేశించిన చట్టాల మెరుగుదలకు సిఫారసులు చేయాలని కోరుతూ ముగ్గురు సభ్యులతో జస్టిస్ వర్మ నేతృత్వంలో కమిటీని నియమించిన సంగతి తెలిసిందే. హిమాచల ప్రదేశ్ మాజీ ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ లీలా సేఠ్, మాజీ సొలిసిటర్ జనరల్ గోపాల్ సుబ్రమణియం లు ఇతర సభ్యులుగా ఉన్న ఈ కమిటీని ప్రభుత్వం డిసెంబరు 23 తేదీన నియమించింది.

“ప్రభుత్వ పరిపాలనా వైఫల్యమే (failure of governance) మహిళలపై సాగుతున్న నేరాలకు మూల హేతువు (root cause)” అని జస్టిస్ వర్మ కమిటీ నిర్ద్వంద్వంగా తేల్చి చెప్పింది. ఈ ఒక్క మాటతోనే కేంద్ర సచివుల దగ్గర్నుంచి ఎం.పిలు, రాష్ట్ర మంత్రులు, ఎమ్మెల్యేలు, డి.జి.పిలు, అధికారులు, స్వామీజీలు, హిందూత్వ నాయకులు, మహిళా చైర్ పర్సన్ లు, ఖాప్ పంచాయితీలు భారత దేశ మహిళలకు ఎంత భారంగా పరిణమించారో జస్టిస్ వర్మ కమిటీ తేల్చి చెప్పింది; ‘మహిళలపై నేరాలు అరికట్టడమే కేంద్ర ప్రభుత్వ ప్రధమ కర్తవ్యం’ అన్న ప్రధాని పలుకులు వట్టి కబుర్లేనని నిర్ధారించింది; నేరస్థులను వదిలిపెట్టి బాధిత మహిళల్లోనే తప్పులు వెతికే సంస్కృతి సుపరిపాలనకు ఆమడ దూరమని హెచ్చరించింది; పౌరులకు రక్షణ కల్పించలేని ప్రభుత్వాల అసమర్థతపై ఉద్యమించిన జనంపై విరుచుకుపడడం ప్రజాస్వామ్య పాలన లక్షణం కాదని స్పష్టం చేసింది.

జస్టిస్ జె.ఎస్.వర్మ

తమ విధులను తాము నిర్వర్తించ వలసిన బాధ్యతలో ఉన్న ప్రతి ఒక్కరూ పూర్తిస్థాయి ఉదాసీనతతో వ్యవహరించడం తమను నిశ్చేష్టుల్ని చేసిందని జస్టిస్ వర్మ విలేఖరుల సమావేశంలో వ్యాఖ్యానించాడు. శాంతియుతంగా నిరసన తెలుపుతున్న యువత పైన ఢిల్లీ పోలీసులు విరుచుకుపడినందుకు విచారం వ్యక్తం చెయ్యడం మాని సాక్ష్యాత్తూ కేంద్ర హోమ్ శాఖ కార్యదర్శి ఢిల్లీ పోలీసు కమిషనర్ ను బహిరంగంగా వెనకేసుకురావడం కూడా తనను నిశ్చేష్టుడిని చేసిందని జస్టిస్ వర్మ వ్యాఖ్యానించాడు. తమ నివేదికను తన పేరుతో పిలిచినప్పటికీ అది వాస్తవానికి దేశం లోపలి నుండి, బైటనుంచీ వచ్చిన అనేక సూచనల ఫలితమని ఆయన తెలిపాడు.

ది హిందూ పత్రిక ప్రకారం జస్టిస్ వర్మ కమిటీ నివేదికలోని ముఖ్యమైన అంశాలు ఇలా ఉన్నాయి.

• సంఘర్షణాత్మక ప్రాంతాల్లో ‘సాయుధ దళాల ప్రత్యేక అధికారాల చట్టం’ (AFSPA –Armed Forces Special Powers Act) చట్టాన్ని అత్యవసరంగా సమీక్షించాలి.
  
• సంఘర్షణాత్మక ప్రాంతాల్లో సాయుధ బలగాలు మరియు యూనిఫారం ధరించిన వారు సాగిస్తున్న లైంగిక నేరాలను సాధారణ నేర చట్టాల పరిధిలోకి తీసుకొని రావాలి.
  
• సంఘర్షణాత్మక ప్రాంతాల్లో మహిళలపై లైంగిక నేరాలకు పాల్పడుతున్న ఫిర్యాదులను పరిష్కరించడానికి తగిన అధికారాలతో కూడిన స్పెషల్ కమిషనర్లను నియమించాలి.
  
• ఢిల్లీ పోలీసులపై నియంత్రణ ఎవరిది అన్న విషయంలో సందేహాన్ని తొలగించాలి.
  
• ట్రాఫిక్ నియంత్రణలు, శాంతి భద్రతల నిర్వహణ, లైంగిక దాడుల కేసుల పరిష్కారం… ఇవన్నీ విఫలం అయ్యాయని ఢిల్లీ సామూహిక అత్యాచారం రుజువు చేస్తున్నది.
  
• ప్రతి జిల్లా మేజిస్ట్రేటు తప్పిపోయిన పిల్లల రికార్డులను నిర్వహించాలి.
  
• శాంతియుతంగా నిరసన తెలియజేస్తున్న ఢిల్లీ ఆందోళనకారులపై పోలీసు చర్య భారత ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థకే మచ్చ తెచ్చింది.
  
• ప్రతి ఒక్క సూచనను పరిగణలోకి తీసుకున్నాము.
  

నివేదిక తయారు చేయడానికి గడువును ఎలా నిర్ణయించారని విలేఖరులు ప్రశ్నించినపుడు ‘సీనియర్ కేబినెట్ మంత్రి ఒకరు ప్రధాన మంత్రి తరపున నివేదిక తయారు చేయాలని కోరినపుడు తాను తదుపరి పార్లమెంటు సమావేశాలు ఎప్పుడని అడిగానని’ జస్టిస్ వర్మ తెలిపాడు “ఫిబ్రవరి 21 నుండి (బడ్జెట్) సమావేశాలు ప్రారంభం అవుతాయని మంత్రి నాకు చెప్పాడు. అంటే అప్పటికి రెండు నెలలు. దానితో 30 రోజుల్లో పని పూర్తి చేయాలని నేను భావించాను. అందుబాటులో ఉన్న సమయంలో సగం సమయంలో మన పని పూర్తి చేయగలిగితే, ప్రభుత్వం కూడా తన శక్తిని, వనరులను వినియోగించి వేగంగా కదిలి తీరాలి” అని జస్టిస్ వర్మ తెలిపాడు.

అమానుషమైన సామూహిక అత్యాచారానికి నిరసనగా ఢిల్లీ వీధులను హోరెత్తించిన యువతను జస్టిస్ వర్మ ప్రత్యేకంగా ప్రశంసించాడు. “పాత తరానికి తెలియని విషయాన్ని యువత మాకు నేర్పింది. నిరసనలు శాంతియుతంగా కొనసాగిన తీరు నన్ను అప్రతిభుడిని చేసింది… యువత తన కర్తవ్యాన్ని నిర్వర్తించింది” అని ఆయన వ్యాఖ్యానించాడు. హోమ్ కార్యదర్శి ఆర్.కె.సింగ్ ను జస్టిస్ వర్మ కడిగి పారేశాడు. ఆందోళనకారులపై దారుణంగా పోలీసులు విరుచుకుపడిన తీరు ఆయనకు నచ్చలేదు. దానికి బాధ్యుడైన ఢిల్లీ కమిషనర్ నీరజ్ కుమార్ ని హోమ్ సెక్రటరీ ఆర్.కె.సింగ్ సమర్ధించుకొన్నాడు. “హోమ్ సెక్రటరీ లాంటి అత్యున్నత పదవిలో ఉన్న వ్యక్తి పోలీసు కమిషనర్ భుజం తట్టి శెభాష్ అంటున్నాడు. దానిని చూసి నేను షాక్ తిన్నాను” అని జస్టిస్ వర్మ తన అసంతృప్తిని వ్యక్తం చేశాడు. ఆరుగురు నిందితులను రికార్డు సమయంలో అరెస్టు చేసిన పోలీసు అధికారులను కూడా జస్టిస్ వర్మ పొగిడాడు.

సామూహిక అత్యాచారం నేరానికి పాల్పడిన వారికి జీవితాంతం జైలులో గడిపే శిక్ష విధించాలని కమిటీ సిఫారసు చేసింది. అయితే ఆందోళనకారులు కోరినట్లు రేపిస్టులకు ఉరి శిక్ష సిఫారసు చేయడానికి కమిటీ నిరాకరించింది. సూచనలు ఇచ్చినవారిలో అనేకమంది ఉరిశిక్ష విధించరాదని కోరారని దానికి కారణంగా ఆయన తెలిపాడు. “మరణ శిక్షను మేము సిఫారసు చేయలేదు. ఎందుకంటే దానికి వ్యతిరేకంగా భారీగా సూచనలు వచ్చాయి” అని జస్టిస్ వర్మ తెలిపాడని ఎన్.డి.టి.వి వార్తా సంస్థ తెలిపింది. బాల నేరస్థుల వయసు పరిమితిని 18 నుండి 16 సంవత్సరాలకు తగ్గించడానికి కూడా కమిటీ నిరాకరించింది. దానివల్ల నేరాలు తగ్గవని ఆయన వ్యాఖ్యానించాడు.

శిక్షలను నిర్ధారించడం కంటే వాటిని నివారించడంపైనే దృష్టి కేంద్రీకరించామని జస్టిస్ వర్మ తెలిపాడు. ప్రభుత్వం, పోలీసులు, ప్రజలు అందరూ బాధితురాళ్ల విషయంలో బాధాకరమైన ఉదాసీనతతో వ్యవహరిస్తున్నారని కమిటీ ఎత్తి చూపింది. మహిళలపై నేరాల నివారణకు పోలీసులనుండి ఒక్క సూచన కూడా రాకపోవడం “విభ్రాంతికరం” అని ఆయన వ్యాఖ్యానించాడు. అమ్మాయిల వెంటపడడం, శరీరాన్ని తాకుతూ ఇబ్బంది పెట్టడం ఇవన్నీ లైంగిక నేరాల కింద పరిగణించాలని కమిటీ సిఫారసు చేసింది. మహిళలపై జరుగుతున్న అన్ని రకాల నేరాలకు నిర్దిష్ట కాలపరిమితి లోపు శిక్షలు వేసే విధంగా చట్టాలు చేయాలని కోరింది.